تصور کنید مشغول تماشای فیلم مورد علاقهتان هستید و در حال لذت بردن از یک کاسه بزرگ سیب زمینی سرخ کرده هستید. اما آیا میدانید که ممکن است در این میان وعده خوشمزه، مادهای خطرناک پنهان شده باشد؟ 😈 اسیدهای چرب ترانس، دشمنان نامرئی سلامتی، در بسیاری از خوراکیهای به ظاهر بیخطر کمین کردهاند و میتوانند سلامتی شما را به خطر بیندازند.
در این مقاله میخواهیم به این سوال مهم پاسخ دهیم که اسیدهای چرب ترانس چه هستند و چگونه میتوانند سلامتی ما را تهدید کنند؟ با ما همراه باشید تا با حقایقی تکاندهنده در مورد این دشمنان پنهان سلامتی آشنا شوید و یاد بگیرید چگونه از آنها دوری کنید. 🤔
اسید چرب ترانس چیست؟ 🤔
اسید چرب جز اصلی تشکیل دهنده روغنها و چربیهاست. به طور طبیعی، اسیدهای چرب غیراشباع به صورت سیس هستند که پر از خاصیتاند. ✅ اما همین اسیدهای چرب غیراشباع سیس که خیلی خاصیت دارند، میتوانند در طی فرآوریهای خاص مثل هیدروژناسیون تغییر شکل بدهند و به حالت ترانس تبدیل بشوند. ❌
* هیدروژناسیون یک فرآیند صنعتی است که با هدف افزایش ماندگاری روغنها و بهبود بافت آنها در مواد غذایی انجام میشود.

اسیدهای چرب ترانس و اسیدهای چرب غیراشباع سیس
خب این اسیدهای چرب ترانس به علت همین تغییر کوچک در ساختار، نه تنها برای ما مفید نیستند، بلکه مضر هم هستند! 😥 در ادامه ببینیم اسیدهای چرب ترانس را کجاها میشه پیدا کرد و چه خطراتی برای سلامتی دارند:
اسیدهای چرب ترانس را کجاها میتوان پیدا کرد؟ 🧐
این چربیهای مضر میتونن از منابع مختلفی وارد رژیم غذایی ما شوند:
- منابع طبیعی: مقدار کمی اسید چرب ترانس به طور طبیعی در گوشت و محصولات لبنی حیوانات نشخوارکننده مانند گاو و گوسفند وجود دارد. 🐄 طبق تحقیقات انجام شده، اسیدهای چرب ترانس طبیعی که در گوشت و لبنیات یافت میشوند، خطری برای سلامتی ندارند و حتی ممکن است فوایدی هم برای بدن داشته باشند.
- منابع مصنوعی: بخش عمده اسیدهای چرب ترانس، در صنعت و در طی فرآوریهای خاص مثل هیدروژناسیون تولید میشوند. 🏭
اسیدهای چرب ترانس با سلامت ما چه میکنند؟ 🔬
طبق پژوهشی که در سال 2020 در مجله معتبر Critical Reviews in Food Science and Nutrition بر روی بیش از 100 هزار نفر انجام شد، مشخص شد که مصرف اسیدهای چرب ترانس با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای زیر مرتبط است:
- بیماریهای قلبی عروقی: افزایش 21 درصدی خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب 💔
- دیابت نوع 2: افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2.
- برخی از انواع سرطان: افزایش خطر ابتلا به سرطانهایی مانند سرطان سینه، سرطان روده بزرگ، و سرطان پروستات. 🎗️
- مرگ زودرس: افزایش 34 درصدی خطر مرگ ناشی از بیماریهای مختلف. 💀
حواسمون باشه خودمون توی خونه اسید چر-ب ترانس تولید نکنیم!!! 🤯
میدونستید که حرارت دادن روغنها باعث ایجاد اسید چرب ترانس میشه؟ 🔥 خب اگر اینطوره پس روغن زیتون فرابکری که هیچ اسید چرب ترانسی نداره بعد از حرارت دادن دارای اسید چرب ترانس میشه؟ 🤔
خب بیاید ببینیم محققان برای جواب به این سوال چیکار کردن: طبق مقالهای که در سال 2010 توسط محققان دانشگاه پورتو در پرتغال منتشر شد، آنها روغن زیتون فرابکر رو به مدت 27 ساعت (9 مرتبه 3 ساعته) در دمای 170 درجه سانتیگراد برای سرخ کردن سیب زمینی استفاده کردن. و در کمال تعجب دیدن که حتی با این شرایط سخت، مقدار اسید چرب ترانس تولید شده در روغن زیتون فرابکر همچنان ناچیز و قابل چشم پوشی بود! 👌
بنابراین، با خیال راحت میتوانید از روغن زیتون فرابکر برای پخت و پز استفاده کنید و مطمئن باشید از نظر محتوای اسید چرب ترانس برای شما مشکلی به وجود نمیاد. 😉
مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس 🧐
اسیدهای چرب ترانس در بسیاری از مواد غذایی یافت میشوند، غذاهایی که شاید هر روز از آنها استفاده میکنیم و از وجود این چربیهای مضر در آنها بیخبریم، مثلا:
- شیرینیها (مانند کیک، کلوچه، دونات، و پای) 🍩
- غذاهای سرخ شده (مانند سیب زمینی سرخ کرده، مرغ سوخاری، و ماهی سرخ شده) 🍟
- فست فودها (مانند همبرگر، پیتزا، و ساندویچ) 🍕
- مارگارین و کره گیاهی 🧈
- پاپ کورن مایکروویوی 🍿
- برخی از انواع کراکر و بیسکوییت 🥨
- برخی از انواع غذاهای منجمد (مانند ناگت مرغ و پیتزای منجمد)
- برخی از انواع سسها و سوپهای آماده
- تنقلات شور (مانند چیپس و پفک)
- روغنهای گیاهی تصفیه شده

فست فود و تنقلات نا سالم دارای چربی های ترانس
نکات مهم
- درسته که بعضی از مواد غذایی، مثل شیرینیها مقدار کمی اسید چرب ترانس دارن، اما مصرف زیاد این نوع غذاها در طول زمان میتونه باعث بیماریهای قلبی و عروقی و مشکلات دیگه بشه.
- بهتر است همه انواع روغنها را به طور مکرر برای سرخ کردن استفاده نکنید، زیرا هر بار که روغن دوباره استفاده میشود، محتوای اسید چرب ترانس بیشتر میشه.
اسید چرب ترانس نخوریم چی بخوریم؟ 😊
برای حفظ سلامتی خود و عزیزانتان، سعی کنید از مصرف روغنهایی که حاوی اسیدهای چرب ترانس هستند، خودداری کنید. به جای آن، از روغنهای سالم و طبیعی مانند روغن زیتون فرابکر رزبن و روغنهای تهیه شده به روش پرس سرد (مثل روغن هسته انگور پرس سرد رزبن) استفاده کنید که فاقد اسیدهای چرب ترانس هستند و برای سلامتی شما مفیدند. 💪
خلاصه و جمعبندی 📝
در این مقاله با اسیدهای چرب ترانس و مضرات آنها آشنا شدیم. همچنین یاد گرفتیم که روغن زیتون فرابکر و روغن هسته انگور رزبن انتخابهای سالمی برای پخت و پز هستند. به خاطر داشته باشید که انتخاب روغنهای سالم نقش مهمی در حفظ سلامتی شما دارد.